Nöro Pazarlama Nedir?

Nöro pazarlama; satın alma algısını insan beyni üzerinden inceleyen bir pazarlama tekniğidir. Nöro Pazarlama sayesinde insanların ifade etmedikleri, gizli tepkilerini de anlayabilmek mümkündür. Fonksiyonel manyetik rezonans görüntüleme ve elektroensefalografi olmak üzere iki farklı tekniği bulunmaktadır. Fonksiyonel manyetik rezonans görüntüleme ve elektroensefalografi karşılaştırıldığında; fonksiyonel manyetik rezonans görüntülemenin daha kesin bir analiz sunduğu fakat elektroensefalografinin fiyat performans açısından daha makul olduğu görülmektedir.

Nöro Pazarlamanın Tanımı Nedir?

Nöro pazarlama; nöro marketing olarak da bilinmektedir. İnsan beynindeki satın alma algısının incelenmesi ve analizler sonucunda bir pazarlama stratejisi geliştirilmesi durumuna verilen isimdir. Tüketicinin davranışlarını anlamaya dayalı bir pazarlama yöntemidir. Bu yüzden tüketicinin davranışlarının oluşmasına yardımcı olan durumları incelemektedir. Bir davranışı oluşturan psikolojik ve sosyal nedenleri bularak, hedef kitle için uygun satın alma koşulu ne ise; bu koşulun oluşturulması için bir strateji belirlemektedir. Hedef kitle üzerindeki bir yanlış anlaşılmayı düzeltmek veya hedef kitlenin dikkatini çekebilmek için kullanılmaktadır. Günümüzde Türkiye’de de olmak üzere, dünyada oldukça fazla tercih edilmeye başlamıştır. Pratik olduğu kadar tekniğe dayalı da bir pazarlama yöntemidir.

Nöro Pazarlamanın Çalışma Prensibi Nedir?

Nöro pazarlamanın uygulama yöntemine bakıldığında; öncelikle nöro pazarlama türlerinden birinin seçilmesi gerekmektedir. Bunlardan bir tanesi fonksiyonel manyetik rezonans görüntüleme, yani fMRI’dır. Diğeri ise; elektroensefalografi, yani kısaca EEG’dir. Fonksiyonel manyetik görüntülemenin tanımına bakıldığında; beyindeki kan akışının nasıl gerçekleşeceğinin güçlü mıknatıslarla tahmin edilebilmesi için sesin ve görsellerin kullanıldığı bir yöntemdir. Pazarlamacıların bir sonuca ulaşabilmesinin nedeni ise; keyif merkezi olarak bilinen bölgelere ulaşıyor olmalarıdır. Ancak ucuz bir yöntem değildir. Bir makine içerisine deneğin yatırılması ve orada hareketsiz bir şekilde yattıktan sonra gerekli verilerin elde edilmesine dayalı olduğu için de bazen sıkıntı yaratabilecek bir yöntem olmaktadır. EEG değerlendirildiğinde ise; fonksiyonel manyetik görüntülemeye göre daha ucuz bir yöntem olduğu görülebilmektedir. Çünkü sadece deneğin kafasına elektrotların bağlanmasından ibarettir. Bu süreçte denek istediği gibi hareket edebilme şansına da sahiptir. Beyinden çıkan elektrik dalgalarının ölçümleri ile bir sonuca varılmaktadır. Zevk, öfke, heyecan, üzüntü gibi içgüdüsel duygulanmaların takibi yapılabilmektedir. Ancak keyif merkezi olarak adlandırılan bölgeye ulaşamadığı için fonksiyonel manyetik görüntüleme kadar kesin bir çözüm vermemektedir.

Nöro Pazarlama Stratejileri Nelerdir?

Nöro pazarlama için önemli uyarılar aşağıda belirtilmiştir:

• Yapılması istenen eyleme teşvik edebilmek amacı ile basit bir yazı tipinin kullanılması gerekmektedir. Brainfluence kitabında bu durumun etkilerine değinilmiştir. Michigan Üniversitesi’nde Hyunjin Song ve Norbert Schwarz’ın yaptığı çalışmalar örnek gösterilerek, tüketicilerin basit yazı tiplerine daha eğilimli olduğundan bahsedilmiştir. Roger Dooley’nin kitabının Brainfluence in Print bölümünde anlattığına göre ise; basit ve kolay okunabilir yazı tipinin insanlar üzerinde daha ikna edici olduğu söylenmektedir. Hem formlar hem de internet siteleri için izlenmesi gereken bir stratejidir. Özellikle tüketicilerin dolduracakları formların talimatlarının da kolay okunur bir yazı tipinde olması ve basitleştirilmiş bir tasarımda olması gerekmektedir. İnsanların bir eylemi yapabilme eğimlinin artabilmesi için o işi kolay yapabiliyor olması ve pürüz çıkmaması gerekmektedir.
• Nöro pazarlama stratejileri arasında yazı tipinde bir karmaşa bulunması da vardır. Ancak basitliğin ve karmaşanın bir denge halinde olması gerekmektedir. Örnek vermek gerekir ise; insanlar talimatları basit yazı tipinde gördüklerinde yapma eğilimleri artmaktadır. İnsanlar karmaşık ve farklı bir yazı tipinde gördüklerinde ise; hatırlama potansiyelleri artmaktadır. Bu yüzden web sitesinde önemli bilgilerin ve uyarıların hatırlanabilmesi için o kısımlarda karmaşık yazı tipinin kullanılması gerekmektedir. Ancak logonun veya telefon numarasının akılda kalması için yazı tipini karmaşık yapmanın bir yararı bulunmamaktadır.
• Reklamlarda eğer bir noktaya dikkat çekmek isteniyor ise; reklam içerisindeki insanın o noktaya odaklanması, izleyenlerin de o noktaya odaklanmasını sağlamaktadır. Avustralyalı kullanılabilirlik uzmanı olarak bilinen James Breeze bu durumu Brainfluence kitabından alıntı yaparak anlatmıştır. Bebek içeren reklamları da bu duruma örnek olarak göstermiştir.
• Tüketicilerin güvenini kazanabilmek önemli bir durumdur. Bunu yapabilmek için ise tüketicilerin kendilerini güvende hissetmelerini sağlamak gereklidir. Brainfluence kitabında tüketicilerin güvenlerini kazanabilmek için ipuçları ise; belirli kısıtlamalarla deneme sunulması, uzun formların veya uzun görüntüleme seçeneklerinin olmamasının sağlanması, gizlilik sözleşmesi imzalamadan bazı gizli bilgilerin sağlanması şeklinde verilmektedir.
• Reklamlarda mod yükselten görsellerin kullanılması, tüketicilerin para harcama isteklerini arttıran bir durumdur. Bir web sitesini ya da bir reklamı kişiselleştirmek isteniyor ise; öncelikle insanlaştırmak gereklidir. Bu yüzden eğer bir iş adamı figürü kullanılacak ise; ciddi bir iş adamı yerine, samimi duran ve gülümseyen bir iş adamı kullanılmalıdır.

Nöro Pazarlama Yöntemleri Nelerdir?

Nöro pazarlama teknikleri aşağıda verilmiştir:

• Ürün tasarımında ve paketlemede nöro pazarlamayı kullanabilmek mümkündür. Bu noktada ürünün paketinin şekli, paketleme için tercih edilen renkler gibi birçok görsel unsur; insanların ürüne olan isteğini belirlemektedir. Bu yüzden yeni bir ürün çıkartılacağı zaman insanlara hitap eden bir tasarıma ve paketleme şekline sahip olması önemli olmaktadır. Bu da ürünün tasarımı ve paketlemesi için birtakım nöro marketing testleri yapıp önce insanlar üzerindeki etkisini görmek ve sonra karar vermek ile mümkün olmaktadır.
• Fiyatlar üzerinden de nöro pazarlama yapabilmek mümkündür. Ürünün satış potansiyelini arttırıp, müşteride ürünü almak için bir istek uyandırmak için yapılan bir nöro marketing tekniğidir. Örnek vermek gerekir ise; 15 TL’lik bir ürünün fiyatının 14.99 TL olarak yazılması, fiyatlandırmada nöro pazarlama tekniğinin kullanıldığı anlamına gelmektedir.
• Nöro pazarlama tekniklerinden bir diğeri de mağaza tasarımıdır. Satışı yapılacak olan ürünün satış noktası olan mağazaların bazı dekorasyon tekniklerine göre düzenlenmesi gerekmektedir. Çünkü insanların duyguları üzerinde etkisi olanlardan biri de dekorasyondur. Mağaza içerisinde kullanılan renklere, rafların nasıl konumlandırıldığına, personellerin kıyafetlerine, ortamın ışığına kadar birçok unsur; müşterinin satın alma potansiyelini belirlemektedir. Bu yüzden dekorasyonda satın alma eğilimini arttıran bazı teknikler kullanılmalıdır.

Nöro Pazarlama SEO’ya Nasıl Uyarlanır?

Nöro pazarlamanın SEO’ya entegre edilebilmesi mümkündür. Bu noktada SEO çalışmaları ile insanların web sitesinde daha uzun zaman geçirmesi hedeflenmektedir. Nöro pazarlama ile ise geçirilen bu zamanın bir satış ile sonuçlanması beklenmektedir. Sitede uzun zaman geçirilebilmesi ve satın alma isteğinin de artabilmesi için ise web site tasarımı nöro pazarlama tekniklerine göre yapılmalıdır. Kullanılan renkler, navigasyon sisteminin konumlandırılması gibi etkenlere odaklandırılmalıdır. İnsanlarda merak hissi uyandıran renkler ile web sitesi tasarlanmalıdır. Ayrıca web sitesi içeriklerinde de insanlarda merak uyandırabilecek görseller ve videolar kullanılmalıdır. Bu sayede okuyucuların duygu durumları üzerinde baskı kurulmuş olmaktadır.

Nöro Pazarlamanın Kullanılma Nedenleri Nelerdir?

Nöro pazarlama yöntemlerinin kullanılma sebepleri; müşterilerin pozitif ve negatif bir algı içerisinde oldukları durumları görebilmektir. Bu sayede marka ile ilgili yapılan çalışmaların hedef kitleye ulaşabilmesi sağlanmaktadır. Aynı zamanda markanın reklam amacına kısa sürede ulaşabilmesini de sağlamaktadır. Deneme yanılma yöntemi ile tüketicilerin isteklerini bulmaktan daha pratik ve kesin bir yöntemdir.

Markaların Nöro Pazarlama Örnekleri Nelerdir?

Markaların nöro pazarlama uygulamalarından bazıları şöyledir:

• Campbell’sSoup ve Gerber gibi markalar nöro pazarlama yöntemlerini ürünlerinin paket tasarımını belirlemek için kullanmışlardır. Paket tasarımı olarak düşündükleri fikirleri bazı tüketicilere gösterdikten sonra fikirlerini istemişlerdir. Buna göre paket tasarımı hakkındaki olumlu ve olumsuz görüşlerini baz alarak paket tasarımında gerekli düzenlemeleri yapmışlardır. Varılan sonuç ise; tüketiciler parlak ve gösterişli paketleri tercih etmedikleri gibi, paketin üzerinde patates resmi olmasını da istememektedirler.
• Cheetos reklam filmini hazırlarken dikkat grupları ve EEG yönteminden faydalanmıştır. Hazırladığı reklam filmine dikkat grupları beğenmediklerini söyleyerek onay vermemiştir. Ancak EEG raporlarına bakıldığında; aslında beğendikleri ve bunu gizleme ihtiyacı hissettikleri görülmektedir. Bu sayede gizli tepkiler de göz önüne alınarak, doğru reklam filmi çekilebilmiştir.
• Hyundai, araba prototipi incelemesi için otuz adet denek ile çalışmıştır. Bu deneklere EEG başlıkları takılmıştır. Bir saat boyunca da araba prototipini incelemeleri istenmektedir. Elde edilen bilgiler ise elektrotlar aracılığı ile sabit disklere kaydedilmiştir. Ardından uzmanlar sabit disklerdeki verileri analiz ederek gerekli raporlamayı yapmıştır.
• PayPal reklam kampanyasını düzenlerken, kampanyayı nasıl düzenlemesi gerektiği ile ilgili bir nöro pazarlama çalışması yapmıştır. Bu sayede tüketicilerin hızlı ve kolay odaklanabilecekleri reklamlar hazırlaması gerektiğini fark etmiştir. Tüketicilerin reklama güvenlerinin artabilmesi için reklamın anlaşılabilir olması gerekmektedir.

Nöro Pazarlama İle İlgili Yazılmış Kitaplar Nelerdir?

Nöro marketing ile ilgili kitaplar aşağıda sıralanmıştır:

• Nöro Marketing isimli kitap; MediaCat tarafından yayınlanmış bir kitaptır. Kitabın oldukça etkileyici bir kapağı bulunmaktadır. Çünkü kapak sayfasında Müşterinizin Beynindeki Satın Alma Düğmesine Basmak cümlesi yer almaktadır.
• Nöro Satış Müşteri Mıknatısı Olmanın Formülü isimli kitabın yazarı Mert Aydıner’dir. Kitabın satışlarına bakıldığında oldukça iyi bir satış sayısına ulaştığı görülebilmektedir. Müşteri ile olan ilişkilerin doğru yönetilebilmesinin nöro pazarlamanın sırrı olduğunu söyleyen bu kitap, insanlar tarafından bu yüzden de tercih edilmektedir. Nöro pazarlama tekniğinin puslu ve fırtınalı bir deniz olduğu, bu kitabın ise pusula olduğu kitapta belirtilmektedir.
• Buyology, Martin Lindstrom’un yazdığı bir kitaptır. Optimist yayınevinden Ümit Şensoy’un çevirisi ile çıkmıştır. Bu zamana kadar yapılan nöro pazarlama çalışmaları ile ilgili en kapsamlı sonuçlar bu kitapta toplanmıştır. 15 farklı dile çevrilmiş bir kitaptır. Kitabın yazarı olan Lindstrom ise; 27 yaşında Asya’nın en büyük web ajansının CEO’su olmaya başarmış biridir.

Nöro Pazarlama Eğitimi Gerekli Midir?

Nöro pazarlama akademilerine katılarak bu konuda eğitim almak, oldukça faydalı ve gerekli bir aktivitedir. Tüketicinin davranışlarını daha kolay anlayabilmek için nörobilim kullanılmaktadır. Aynı zanda savranışsal ekonomi, psikoloji, sosyoloji ve etnografi gibi disiplinler de temek alınarak nöro pazarlama eğitimi verilmektedir. Bu eğitimleri veren dünyaca ünlü şirketler bulunduğu gibi, bu dünyaca ünlü şirketlerin Türkiye temsilcileri de bulunmaktadır. Nöro pazarlama eğitimlerinin programlarını özel olarak ayarlayabilmek mümkündür. Bu sayede eğitimin tarihlerini, saatlerini, özel olarak eğitim alınmak istenen konuyu belirleyebilmek ve kişiselleştirilmiş bir eğitim alabilmek mümkün olmaktadır. Eğitimi başarı ile tamamlayan kişilere ise sertifika verilmektedir. Nöro pazarlama ile ilgili bir iş yapacak olan ya da iş başvurusunda bulunacak olan kişiler bu sertifikayı kullanarak rakiplerinin önüne geçebilmektedirler. Eğitimlerin içeriklerine bakıldığında ise; teorik eğitime ağırlık vermekten ziyade, uygulamalı eğitimin yapıldığı görülmektedir. Aynı zamanda nöro pazarlama ile ilgili yardımcı olabilecek çeşitli kaynaklar ve makaleler de katılımcılara sunulmaktadır. Nöro pazarlama ile ilgili eğitim alınmış olması durumunda; eğitim sonrasında herhangi bir desteğe ihtiyaç duyulması halinde de akademiler yardımcı olmaktadırlar.